Veel dieren, vooral vogels en zoogdieren, zijn bij wet beschermd. De bescherming van planten en dieren is geregeld in de Wet natuurbescherming (Wnb), waarin de afspraken uit de Europese Habitat- en de Vogelrichtlijn zijn opgenomen. Verstoren en doden van de beschermde soorten is verboden.
Ter bestrijding of ter voorkóming van schade, of indien het beheer van de populatie van de diersoort dit vereist, kan het toch noodzakelijk worden geacht om dieren te verjagen of te doden. Indien het diersoorten betreft die zijn beschermd volgens de Wnb is een ontheffing (van het verbod) of vrijstelling van de ontheffingsplicht nodig. Vrijstellingen kunnen landelijk, door de minister, of door de Provinciale Staten worden bepaald voor een specifieke provincie.
De volgende diersoorten zijn door de overheid op de landelijke of provinciale vrijstellingslijsten geplaatst:
Om gebruik te mogen maken van de mogelijkheid schade te bestrijden en daarbij dieren op de landelijke of provinciale vrijstellingslijsten te verstoren of doden is een goedgekeurd faunabeheerplan noodzakelijk (art. 3.2; Rnb en art. 4.10 lid 4; Omgevingsverordening NH2020).
De landelijk en provinciale vrijgestelde ganzensoorten zijn opgenomen in het faunabeheerplan ganzen, en de overige soorten in het Faunbeheerplan Algemene Soorten.
Jacht is een recht dat van oudsher is verbonden aan het bezit van grond (of wateren), of het recht de grond te mogen gebruiken. De eigenaar, of diegene die het recht op het gebruik van de grond heeft, heeft het recht te profiteren van de opbrengsten van die grond. De wet bevat strikte voorwaarden om van dat recht gebruik te kunnen maken. Zo is precies aangegeven op welke soorten jacht mag plaatsvinden en in welke periode. Ook zijn eisen gesteld ten aanzien van de opleiding tot jager en zijn bepalingen opgenomen over de toegestane middelen.
Bij ministeriele regeling wordt bepaald in hoeverre de jacht is geopend. In 2022 waren de volgende 5 soorten bejaagbaar: fazant, wilde eend, houtduif, haas en konijn
Bij wet is bepaald dat de FBE Noord-Holland voor de jachtsoorten een faunabeheerplan opstelt. Dit faunabeheerplan beperkt zich in relatie tot de schadesoorten tot het beschrijven van de diersoorten, de staat van in stand houding en het weergeven van de data. De rol van de FBE Noord-Holland is daarnaast het zorgdragen dat uitvoerders de gedode dieren naar aantal en soort kunnen registreren in een registratiesysteem (FaunaSpot) en dat deze gegevens op WBE-niveau zijn opgenomen in het jaarverslag.
Het beheer van de vrijgestelde soorten en jachtsoorten zijn in het Faunabeheerplan Algemene Soorten beschreven. Dit Faunabeheerplan is op 18 juli 2017 door Gedeputeerde Staten van Noord-Holland gedeeltelijk goedgekeurd en heeft een looptijd tot en met 2023.
Tegen het goedkeuringsbesluit van het vigerende plan liep in 2022 nog steeds een hoger-beroepszaak. Op 4 augustus 2021 en 18 maart 2022 heeft een zitting plaatsgevonden waar de FBE Noord-Holland bij aanwezig was en vragen van de Raad van State heeft beantwoord.
Omdat het plan in 2023 afloopt is de FBE Noord-Holland begonnen met het nieuwe faunabeheerplan. Uit de eerste analyses is gebleken dat er voor vele soorten mogelijk onvoldoende data beschikbaar is op het gebied van schade en preventie. Daarom is er een alternatief proces opgestart. Mede door het verloop van de behandeling van de hoger beroepszaak is besloten de focus te leggen op het deel dat betrekking heeft op de wildsoorten. Dit deel is in concept vastgesteld door het bestuur en aan de stakeholders voorgelegd. De commentaren zijn in 2022 verwerkt.
Download hier het Faunabeheerplan Algemene soorten 2017-2023
In aanvulling op de voorwaarden van de landelijke vrijstelling heeft de FBE Noord-Holland in samenwerking met diverse natuurbeschermingsorganisaties een ontheffing aangevraagd voor het gebruiken van een lichtbak van zonsondergang tot zonsopkomst, voor de periode van 1 februari 2022 tot en met 15 juli 2022 en van 1 februari 2022 tot en met 15 juli 2023. Deze ontheffing is onherroepelijk.
